ZEYREK CAMİİ
Fatih, İstanbul
Zeyrek Camii veya Pantokrator Manastırı Kilisesi İstanbul'un Zeyrek semtinde Doğu Roma döneminden kalma yapıdır. Pantokrator kilisesi, II. İoannes Komnenos’un eşi Eirene tarafından yaptırılmıştır. Caminin kapısı üzerindeki kitabede 1118 yılında başlanıp, 1143 yılında tamamlandığı ve 1453 yılında da Camiye çevrildiği yazılıdır. İstanbul’un fethinden sonra, manastır medrese, kilisesi de cami haline getirilmiştir. Fatih Külliyesiyle birlikte yeni medreselerin yapımı tamamlanınca buradaki medrese kapatılarak, yapı cami işlevine devam etmiştir. Caminin 1756 yılında bölgede önemli ölçüde tahribata yol açan, Cibali yangınından ya da 1766 yılındaki büyük depremden sonra, ciddi bir onarımdan geçtiği belirtilmektedir. 1960’lı yılların ikinci yarısında Vakıflar İdaresi tarafından gerçekleştirilen restorasyon çalışmaları neticesinde, yapının kuzeydeki üçüncü kısmı ve batıdaki girişi, yeniden yapılırcasına büyük bir onarım geçirmiştir. Günümüzde ise yapının güney kısmı cami olarak ibadete açıktır.
